Ο πολιτισμός και η τέχνη

Η Λογοτεχνία.
Η ρωσική λογοτεχνία κατάφερε να γίνει ένα αναπόσπαστο μέρος του παγκόσμιου πολιτισμού. Τα μοναδικά δείγματα της ρωσικής κλασικής λογοτεχνίας ΧΙΧ – αρχών ΧΧ αιώνα έγιναν κληρονομιά της πνευμαικής κουλτούρας της ανθρωπότητας. Την παγκόσμια ιστορική σημασία απέκτησαν τα έργα του Pushkin, του Griboedov, του Lermontov, του Gogol, του Turgenev, του Saltykov-Shedrin, του Nekrasov, του Dostoevskiy, του Tolstoy, του Chehov.
Στα χρόνια πριν την Επανάσταση η λογοτεχνία βιώνει μια νέα πολιτιστική ανάπτυξη, η οποία ονομάστηκε στη ρωσική λογοτεχνία Serebrianiy Vekκαι συνδέεται με τα έργα του Blok, του Gumilev, της Akhmatova, του Mayakovskiy, του Esenin, της Tsvetaeva και του κάτοχου βραβείου Νόμπελ της Λογοτενίας Pasternak.
Η λογοτεχνία της σοβιετικής εποχής μας χάρισε έργα που συνεχίζουν τις παραδόσεις της κλασικής ρωσικής κουλτούρας. Οι παραδόσεις αυτές παρατηρούνται στα έργα του Bunin, του Nabokov (Νόμπελ της Λογοτεχνίας), του Khodasevich, του Mandelshtam, του Bulgakov, του Pasternak, του Gorkiy, του Sholokhov.
Την δεκαετία του ’40 η πολεμική πεζογραφία κατέκτησε πολύ σημαντική θέση στη λογοτεχνία μας. Τα γεγονότα του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου απεικονίστηκαν στα έργα των λογοτεχνών, οπως του Tvardovskiy, του Sholokhov, του Simonov, του Kataev, του Fadeev.
Η σοβιετική κουλτούρα μεταπολεμικής περιόδου προέβαλε παγκοσμίως τα ονόματα των εξής λογοτεχνών: του Soljhenitsin (βραβείο Νόμπελ, 1970), του Aksenov και του Rozov. Στον τομέα της ποίησης την παγκόσμια αναγνώριση κατείχαν τα έργα του Brodskiy, της Akhmadulina, του Voznesenskiy, του Evtushenko.
Η πορεία της ρωσικής λογοτεχνίας στον ΧΧ αιώνα απόδειξε τις απέραντες καλλιτεχνικές της δυνατότητες, που είναι αναγνωρισμένες παγκοσμίως. Οι σύγχρονοι ρώσοι τιμάνε τις λογοτεχνικές τους παραδόσεις και θυμούνται τα έργα γνωστών ρώσων λογοτεχνών. Το 2010 η Ρωσία γιόρτασε τα 140 χρόνια από τη γέννηση του συγγραφέα, κάτοχου Νόμπελ – του Ivan Bunin, και τα 150 χρόνια από τη γέννηση μεγάλου ρώσου λογοτέχνη του Anton Chehov.
Το 2011 η Ρωσία γιορτάζει τα 190 χρόνια από τη γέννηση του Fedor Dostoevskiy - μεγάλου ρώσου συγγραφέα που απέκτησε παγκόσμια αναγνώριση.
Η ζωγραφική.
Η ρωσική εικαστική τέχνη έχει πλούσιες παραδόσεις. Ξεκίνησε την ανάπτυξή της στα χρόνια της Αρχαίας Ρωσίας, τότε που μαζί με τον Χριστιανισμό οι ρώσοι καλλτέχνες υιοθέτησαν από τους Βυζαντινούς το καλλιτεχνικό στυλ και σιγά-σιγά κατάφεραν να σχηματίσουν δικές τους σχολές αγιογραφίας με καλλιτεχνικές ιδιαιτερότητες. Ετσι ξεχώρισαν οι Σχολές της Νόβγκοροντ, της Πσκόβ, της Γιαροσλάβλι, της Τβερ και άλλες. Η ακμή της ρωσικής Αγιογραφίας σημειώθηκε τον XIV-XV αι. με έργα του Θεοφάνη του Γκρεκού και του Αντρέϊ Ρουμπλιόφ. Η κορυφαία εικόνα εκείνης της εποχής θεωρείται η Αγία Τριάδα του Ρουμπλιόφ (1422-1427) – το σύμβολο της πνευματικής συμφωνίας και ενότητας του ρωσικού λαού.
Τον XVII αι. αρχίζει να εμφανίζεται η ζωγραφική του σαλονιού η οποία ακμάζει τον XVIIΙ μέχρι τις αρχές του ΧΙΧ αιώνα, όταν η ρωσική εικαστική τέχνη επηρεάζεται από τις πιο σημαντικές δυτικές τάσεις στην τέχνη: μπαρόκκο, κλασικισμό, ρομαντισμό. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι ερχόμενοι στη Ρωσία από το εξωτερικό ζωγράφοι και γλύπτες. Ηδη στα χρόνια της αυτοκρατόρισσας Ελισάβετ Α’ εμφανίζονται και πολύ ταλαντούχοι ρώσοι καλλιτέχνες.
Η εποχή του κλασικισμού στη ζωγραφική μας χάρισε έργα πολύ προικισμένων ζωγράφων, όπως του Fedor Rokotov, του Orest Kiprenskiy, του Dmitriy Levitskiy, του Ivan Argunov. Το 1870 δημιουργείται ο “Σύλλογος των κινούμενων εκθέσεων” (Peredvizhniki), τότε ξεχωρίζουν πίνακες με θέμα – τοπία όπως του Alexey Savrasov, του Ivan Shishkin, του Arkhip Kuindji. Από τα πορτραίτα ξεχωρίζουν εκείνα του Ilia Repin, του Vasiliy Surikov, του Valentin Serov.
Την δεκαετία του ’90 του ΧΙΧ αιώνα στη Μόσχα ανοίγει η Πινακοθήκη του Τρετιακόφ (Tretyakov’s Gallery), η οποία αργότερα έγινε πανγκοσμίως γνωστό μουσείο της ρωσικής ζωγραφικής, γραφικών έργων και γλυπτικής. Το 1898 στην Πετρούπολη στα Ανάκτορα Μιχαϊλόβσκι άνοιξε το Ρωσικό Μουσείου (Russkiy Muzei).
Τον εικοστό αιώνα εμφανίστηκαν οι ρώσοι αβαγκαρντιστές. Δημιουργούνται νέες σχολές και κατευθύνσεις, που επηρέασαν σημαντικά την ανάπτυξη της εικαστικής τέχνης παγκοσμίως: ο σουπρεματισμός του Μάλεβιτς, ο αυτοσχεδιασμός και ο αφαιρετισμός του Βασίλη Καντίνσκι,ο Ραγιονισμόςτου Μιχαήλ Λαριόνοφ. Η Οκτωβριανή Επανάσταση ώθησε στην ανάπτυξη της κατεύθυνσης του Σοσιαλιστικού Ρεαλισμού, στην οποία η ιδεολογία γίνεται κυρίαρχη δύναμη και καθοδηγεί την ζωγραφική. Αλλά παρά τη μεγάλη επιρροή της πολιτικής ιδεολογίας στην τέχνη, κάποιοι μεγάλοι ρώσοι καλλιτέχνες, όπως η Anna Ostroumova-Lebedeva, ο Ilia Glazunov, ο Aleksandr Shilov,κατάφεραν να δημιουργήσουν έργα τέχνης παγκόσμιας σημασίας.
Το θέατρο.
Παρόλο που οι πρώτες θεατρικές παραστάσεις με τη συμμετοχή επαγγελματίων ηθοποιών (των skomorokhi) δίνονταν ακόμα και στα χρόνια της Αρχαίας Ρωσίας, θεωρείται πως η ιστορία του θεάτρου στη Ρωσία ξεκινάει από τον XVII αιώνα – με την εμφάνιση του πρώτου θεάτρου της αυλής του τσάρου Αλέξιου Ρομανώφ. Τον XVIIΙ αιώνα ξεκινάει την ύπαρξή του το εθνικό ρωσικό επαγγελματικό θέατρο. Ετσι το 1756 στην Πετρούπολη άνοιξε τις πόρτες του το πρώτο μόνιμο θέατρο της Ρωσίας υπό διεύθυνση του Fedor Volkov. Το 1776 ιδρύθηκε το δραματικό θέατρο Petrovskiy, από το οποίο ξεκίνησε η ιστορία του θεάτρου Bolshoy (θεάτρου όπερας και μπαλέτου) και του θεάτρου Maliy (δραματικού θεάτρου).
Η περίοδος της ανάπτυξης και της ακμής του ρωσικού θεάτρου θεωρείται εκείνη η περίοδος από τα τέλη του ΧΙΧ μέχρι τις αρχές του ΧΧ αιώνα. Το 1898 ο Konstantin Stanislavskiy μαζί με τον Vladimir Nemirovich-Danchenko ιδρύσανε στη Μόσχα το θέατρο Moskovskiy Khudojestvenniy Teatr. Η Θεατρική Σχολή του Stanislavskiy και του Nemirovich-Danchenko θεωρείται μία από τις πιο δυνατές στον κόσμο. Με το θεατρικό σύστημα του Stanislavskiy μεγάλωσαν πολύ ταλαντούχοι δραματουργοί, όπως ο Vsevolod Meyerhold, ο Evgeniy Vakhtangov, ο Mikhail Chekhov.
Παρόλο που για πολλούς ρώσους καλλιτέχνες του θεάτρου η δεκαετία του ’20-’30 του ΧΧ αιώνα ήταν μια τραγική περίοδος, το ρωσικό θέατρο συνέχιζε να εξελίσσεται. Στην Μόσχα άνοιξαν αρκετά σημαντικά θέατρα, όπως το θέατρο του Vakhtangov, το θέατρο του Mayakovskiy, το θέατρο Mossovet, το Kεντρικό παιδικό θέατρο. Στην Πετρογκράντ άνοιξε το Μεγάλο Δραματικό Θέατρο (Bolshoy Dramaticheskiy Teatr)και το Θέατρο Νεαρών Θεατών (Teatr Yunikh Zriteley).
Στο δεύτερο μισό του ΧΧ αιώνα η λίστα με τα ονόματα γνωστών ταλαντούχων ηθοποιών μεγάλωσε πολύ. Ετσι όλοι γνώρισαν τον Evgeniy Leonov, τον Oleg Yankovskiy, την Inna Churikova, τον Nikolai Karachentsov, τον Valentin Gaft, τον Armen Djigarkhanian.
Τα γεγονότα της δεκαετίας του ’90 και η σοβαρή οικονομική κρίση που βίωσε η χώρα επηρεάσαν πολύ τη ζωή του ρωσικού θεάτρου. Το σημερινό θέατρο, σε ό, τι αφορά τον αριθμό και την ποικιλία των κατευθύνσεων, μπορεί να συγκριθεί με την Εποχή Serebrianiy Vek. Οι σκηνοθέτες των παραδοσιακών θεατρικών κατευθύνσεων δουλεύουν δίπλα στους πειραματιστές. Μαζί με τους αναγνωρισμένους δημιουργούς – τον Petr Fomenko, τον Oleg Tabakov, τον Roman Viktiuk, τον Aleksandr Kalyagin, την Galina Volchek, δουλεύουν και άλλοι σκηνοθέτες, όπως ο Gennadiy Trostyanetskiy, ο Iosif Raikhelgauz, ο Sergei Artsibashev και πολλοί άλλοι.
Η μουσική.
Η ρωσική μουσική έχει μια μακροχρόνια παράδοση και ενώνει τα έργα ρώσων και σοβιετικών μουσικοσυνθετών XVI—XX αι., τη ρωσική παραδοσιακή λαϊκή μουσική, το ρωσικό ρομάντζο, την pop μουσική σοβιετικής και μετασοβιετικής περιόδου, τη rock μουσική και τη μουσική των βάρδων.
Η ρωσική λαϊκή μουσική ξεκινάει από την εποχή των σλαβικών φυλών, που ζούσαν στα εδάφη της Ρωσίας του Κιέβου. Τα πιο χαρακτηριστικά είδη της λαϊκής μουσικής είναι τα τραγούδια που έχουν να κάνουν με κάποια έθιμα, τα γαμήλια τραγούδια, τα επικά τραγούδια, τα χορευτικά και τα λυρικά τραγούδια. Η λαϊκή μουσική πιο πολύ είχε τη μορφή τραγουδιού παρά μουσικής ενορχήστρωσης.
Η ρωσική κλασική μουσική περιλαμβάνει τα έργα των μεγάλων ρώσων συνθετών, όπως του Petr Chaykovskiy, του Mikhail Glinka, του Sergey Rakhmaninov, του Nikolay Rimskiy-Korsakov, του Aleksandr Skryabin, του Igor Stravinskiy. Μεταξύ των σοβιετικών συνθετών ξεχωρίζουν ο Sergey Prokofiev, ο Dmitriy Shostakovich, ο Georgiy Sviridov, ο Aram Khachaturyan.
Φημίζεται πολύ και η ρωσική Σχολή Οπερας. Μεταξύ των ερμηνευτών της κλασικής μουσικής ξεχωρίζει ο Fedor Shalyapin– το θρυλικό μπάσο της ρωσικής όπερας.
Η μουσική της σοβιετικής περιόδου ήταν πολύμορφη – αυτή συνδυάζει τη συμφωνική μουσική της ΕΣΣΔ και τα επαναστατικά πειράματα της δεκαετίας του ’20 με το ακαδημαϊκό στυλ της σταλινικής εποχής, τραγούδια των βάρδων και σύγχρονη ποπ μουσική.
Σήμερα η ρωσική μουσική είναι ένα αναπόσπαστο μέρος ευρύτερου πολιτισμού.
Η αρχιτεκτονική.
Οι ρίζες του καθαρά ρωσικού αρχιτεκτονικού ρυθμού εμφανίζονται στα χρόνια της ΑρχαίαςΡωσίας και βασίζονται στις Βυζαντινές παραδόσεις. Οι μεγάλοι ναοί της Ρωσίας του Κιέβου, που κτίστηκαν μετά την εμφάνιση της Ορθοδοξίας, αποτέλεσαν πρώτα δείγματα της αρχιτεκτονικής στα ανατολικά εδάφη.
Το γεγονός ότι η Μόσχα έγινε δυνατό πολιτικό κέντρο επηρέασετην ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής και της συνγκεκριμένης πόλης και του ευρύτερου πριγκιπάτου. Οι αρχιτεκτονικές παραδόσεις του πριγκιπάτου Βλαντίμιρ-Σούζνταλ με επιτυχία κληρονομήθηκαν από τους αρχιτέκτονες της Μόσχας. Ετσι στα τέλη του XVI αιώνα η Μόσχα επέκτησε μια δική της αρχιτεκτονική σχολή. Σιγά-σιγά στην αρχιτεκτονική εμφανίζεται το χαρακτηριστικό σχήμα της “σκηνής” το πιο λαμπρό δείγμα του οποίου είναι ο Ναός του Αγίου Βασιλείου (1554-1560), που βρίσκεται στον κατάλογο των μνημείων της Παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco.
Τότε που η Ρωσία γίνεται Αυτοκρατορία, όλοι οι μονάρχες, αρχίζοντας από τον Πέτρο Α’ και τελειώνοντας με το Νικόλαο Β’, κτίζανε παλάτια με χαρακτηριστικό ευρωπαϊκό στυλ της εποχής του καθενός. Σε αυτήν την περίοδο στην Αγία Πετρούπολη κτίστηκε το φρούριο του Πέτρου και του Παύλου. Η ιστορία της αρχιτεκτονικής συνδυάζεται στενά με τα ονόματα του Rastrelli και του Bajhenov – δημιουργών των θερινώνανακτόρων της Αικατερίνης στο Tsarskoe Selo, των χειμερινών ανακτόρων και του μοναστηριού Smolniy στην Αγία Πετρούπολη, του Μεγάρου του Κρεμλίνου στη Μόσχα.
Τον ΧΙΧ αι. στη Ρωσία παρουσιάζεται μεγάλο ενδιαφέρον στον κλασικισμό. Κτίστηκαν μεγάλα έργα, όπως ο ναός της Καζάν, το θέατρο Αλεξαντρόβσκι, τα ανάκτορα Μιχαϊλόβσκι στην Αγία Πετρούπολη, στη Μόσχα τελειώνουν το Ναό του Χριστού Σωτήρα, το Μέγαρο του Κρεμλίνου, το μουσείο των όπλων (το Θησαυροφυλάκιο).
Τη δεκαετία του ’20 του ΧΧ αιώνα γίνονται δημοφιλέστερες οι νέες αρχιτεκτονικές κατευθύνσεις – ο κονστρουκτιβισμός και ο ρατσιοναλισμός. Τη θέση τους παίρνει σιγά-σιγά ο σοβιετικός μνημειακός κλασικισμός, ή η λεγόμενη “σταλινική αρχιτεκτονική”. Αυτή την εποχή κτίζονται τα λεγόμενα Μέγαρα του Πολιτισμου (Dvortsy Kultury), αθλητικές εγκαταστάσεις, βιομηχανικά κέντρα, θεραπευτήρια (σανατόρια) και παιδικές κατασκηνώσεις. Τα πιο χαρακτηριστικά κτίρια της εποχής αυτής θεωρούνται το Κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου της Μόσχας ον.Λομονόσωφ, το συγκρότημα του πάρκου της Εκθεσης των Επιτευγμάτων, το κτίριο του Υπουργίου Εξωτερικών.
Ο κινηματογράφος.
Τα πρώτα είκοσι χρόνια του ΧΧ αιώνα ήταν η εποχή σχηματισμού του ρωσικού κινηματογράφου. Αυτή την εποχή οι ρώσοι επιχειρηματίες κατάφεραν να δημιουργήσουν την υποδομή μιας νέας βιομηχανίας. Μεγάλο ρόλο σε αυτό έπαιξε ένας από τους ιδρυτές του ρωσικού κινηματογράφου – ο Aleksandr Hanjonkov. Το 1906 ιδρύθηκε ο Εμπορικός Οίκος “E.Osh & A. Hanjonkov”, ο σκοπός του οποίου ήταν η ενοικίαση στη Ρωσία ξένων κινηματογραφικών ταινιών, όπως και η δημιουργία ρωσικών κινηματογραφικών ταινιών.
Αλλά επισήμως η Ημέρα του ρωσικού κινηματογράφου γιορτάζεται στις 27 Αυγούστου, γιατί αυτή την ημέρα το 1919 υπογράφτηκε το διάταγμα για την κρατικοποίηση του κινηματογράφου. Τότε άνοιξε το πρώτο στον κόσμο εκπαιδευτικό ίδρυμα, το οποίο αργότερα (1938) ονομάστηκε VGIK- που σήμερα είναι πασίγνωστο εκπαιδευτικό ίδρυμα που μεγάλωσε πολλές γενιές ταλαντούχων κινηματογραφιστών.
Είναι γνωστά σε όλο τον κόσμο τα στούντια κινηματογράφου που άνοιξαν πριν την επανάσταση του 1917, όπως η Mosfilm, το στούντιο κινηματογράφου ον. M.Gorkiy και η Lenfilm (1918).
Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος άλλαξε απότομα τη θεματική και το είδος του ρωσικού κινηματογράφου – στις οθόνες άρχισαν να προβάλλονται ταινίες για τον πόλεμο, ο οποίος δεν παρουσιάζεται ως μια σειρά από εύκολες νίκες εναντίον αδύναμου εχθρού.
Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’50 εμφανίστηκαν νέα ονόματα σοβιετικών σκηνοθετών, μεταξύ των οποίων ήταν ο Grigoriy Chukhray (ειδικό βραβείο στο φεστιβάλκινηματογράφου των Καννών, 1957), Mikhail Kalatozov (Χρυσός Φοίνικας στο φεστιβάλ κινηματογράφου των Καννών,1958), Lev Kulidjanov.
Ιδιαίτερη αγάπη του κόσμου έχουν οι ταινίες του Andrey Tarkovskiy, του Gleb Panfilov, του Leonid Gaiday, του Eldar Riazanov και του Georgiy Daneliya.
Το 1969 για την καλύτερη ξενόγλωσση ταινία πήρε το βραβείο Οσκαρ η ταινία του Sergey Bondarchuk«ο Πόλεμος και η Ειρήνη».
Δεκάδες εκατομμύρια θεατές έχουν δει τις κωμωδίες του Leonid Gaiday, του Georgiy Daneliya, του Eldar Ryazanov και τις συναρπαστικές ταινίες του Vladimir Motil και του Alexandr Mitta. Εσπασε τα ταμεία το έργο του Vladimir Menshov “Η Μόσχα δεν πιστεύει στα δάκρυα” (Βραβείο Οσκαρ, 1981) και η ταινία δράσης του Boris Durov «Οι πειρατές του ΧΧ αιώνα». Στις οθόνες έλαμψαν τα αστέρια του κινηματογράφου, όπως ο Vladislav Dvorjhetskiy, ο Vladimir Visotskiy, ο Oleg Dal’, ο Anatoliy Papanov, ο Andrey Mironov, ο Evgeniy Leonov, ο Nikolay Eremenko.

Την εποχή της Περεστρόϊκα, τη δεκαετία του ’90, ο ρωσικός κινηματογράφος πέρασε δύσκολα χρόνια. Ομως στα χρόνια εκείνα εμφανίστηκαν κάποιες σπουδαίες ταινίες όπως ο «Ψεύτης ήλιος» του Nikita Mikhalkov (βραβείο Οσκαρ, βραβεία του φεστιβάλ κινηματογράφου των Καννών και άλλων φεστιβάλ, 1990) και το “Taxi blues” του Pavel Lungin (υποψήφιος για την καλύτερη σκηνοθεσία στο φεστιβάλ κινηματογράφου των Καννών).
Στις αρχές του ΧΧΙ αιώνα οι θεατές έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για τις ιστορικές ταινίες και περιπέτειες, έτσι στις οθόνες εμφανίστηκαν οι ταινίες, όπως “το 1612” (σκηνοθέτης Vladimir Khotinenko, 2007), «Αντμιράλ» (σκηνοθέτης Andrey Kravchuk, 2008), «Μογγόλος» (σκηνοθέτης Sergey Bodrov), «Τσάρος» (σκηνοθέτης Pavel Lungin). Σε λίγο θα βγούν οι ταινίες «ο Αγιος Αλέξιος» (σκηνοθέτης Andrey Proshkin), «Ο Γκαγκάριν. Πρώτος στο διάστημα» (σκηνοθέτης Sergey Snejhkin), “Η Βασιλίσα Κόζζινα” (σκηνοθέτης Dmitriy Meskhiev).
Ολο και πιο γνωστά γίνονται τα ονόματα νέων ρώσων σκηνοθετών, όπως του Andrey Zvyagintsev, του Nikolay Khomeriki και του Alexey Popogrebskiy.
Παράλληλα με τις ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ τον ΧΧ αιώνα εξελίσσονται και τα κινούμενα σχέδια, αναγνωρισμένα αργότερα παγκοσμίως. Ο πρωτοπόρος των κινούμενων σχεδίων στη Ρωσία θεωρείται πως ήταν ο ζωγράφος και οπερατέρ Vladislav Starevich, ο οποίος το 1910 στο στούντιο κινηματογράφου του A. Hanjonkov ανέπτυξε μία ιδιαίτερη τεχνοτροπία και μέθοδο για τη διοργάνωση και τη μαγνητοσκόπηση τωνκινούμενων σχεδίων με μαριονέτες. Ηταν δημιουργόςτων πρώτων ταινίων με μαριονέτες και ολοκληρωμένη πλοκή. Το 1924 στη Μόσχα στο Κρατικό ΤΕΙ κινηματογραφίας (από το 1938 VGIK) ανοίγει το πρώτο πειραματικό εργαστήριο κινούμενων σχεδίων, από το οποίο περάσανε πολλοί νέοι ταλαντούχοι σοβιετικοί ζωγράφοι, όπως ο Khodataev, η Khodataeva, ο Merkulov, ο Komissarenko, οι αδερφέςBrumberg, η Blatova, ο Suteev, ο Ivanov-Vano και οι οπερατέρ Kabalov και Shulman.
Με την Απόφαση της Κυβέρνησης το 1936 στη Μόσχα δημιουργείται ειδικό στούντιο των κινούμενων σχεδίων “Soyuzmutfilm”.Η Απόφαση αυτή έπαιξε μεγάλο ρόλο στην περαιτέρω ανάπτυξη των κινούμενων σχεδίων στη Σοβιετική Ενωση. Το στούντιο “Soyuzmutfilm” ένωσε τους πιο σημαντικούς παραγωγούς κινούμενων σχεδίων της Μόσχας. Τη δεκαετία του ’30 ακμάζουν τα σοβιετικά κινούμενα σχέδια με μαριονέτες. Ο ταλαντούχος σκηνοθέτης και ζωγράφος Alexandr Ptushko βγάζει δύο ταινίες με στοιχεία των κινούμενων σχεδίων – «Ο νέος Γκούλιβερ» και «Το χρυσό κλειδάκι».
Παγκοσμίως γνωστά είναι τα ονόματα των ιδιοφυϊών τωνΣοβιετικών κινούμενων σχεδίων, όπως του Ivanov-Vano, του Lev Atamanov, του Fedor Khitruk, του Roman Kachanov, του Vyacheslav Kotenochkin, του Yuri Norshtein, του Eduard Nazarovκαι άλλων.
Παρά τις δυσκολίες που υπάρχουν στον τομέα των κινούμενων σχεδίων, ακόμα και σήμερα δημιουργούνται σημαντικά έργα. Ετσι σε διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου συμμετέχουν τα έργα ρώσων καλλιτεχνών όπως, για παράδειγμα, του Alexandr Petrov (υποψήφιος για Οσκαρ, 2000), του Garry Bardin (ο συμμετέχων στο φεστιβάλ των Καννών, 2011), του Konstantin Bronzit (υποψήφιος για Οσκαρ, 2009), του Ivan Maksimov (ο συμμετέχων στο φεστιβάλ του Βερολίνου). Τα σύγχρονα παιδιά με μεγάλη χαρά βλέπουνε τις ταινίες του Valeriy Ugarov, του Svyatoslav Ushakov, της Inna Evlannikov και του Oleg Ujhinov.